Odpowiedzialność za produkt niebezpieczny, a kwestia odszkodowania.

Postęp naukowy i techniczny powoduje, że produkowanych jest coraz więcej różnego rodzaju przedmiotów. Produkcja odbywa się na masową skalę, co ma zaspokoić rosnące potrzeby konsumentów. Jednak co za tym idzie wytwarzane rzeczy są coraz bardziej skomplikowane i zaawansowane technologicznie, ale przez to także coraz bardziej niebezpieczne. Dlatego wymyślona została koncepcja odpowiedzialności za produkt niebezpieczny, która jest odpowiedzią na te zjawiska. Odpowiedzialność za produkt niebezpieczny została uregulowana w Kodeksie cywilnym.

Czym jest produkt niebezpieczny?

Według definicji kodeksowej produkt niebezpieczny to taka rzecz, która przy normalnym jej użyciu nie zapewnia bezpieczeństwa, jakiego można od niej oczekiwać. Określenie to jest bardzo ogólne, przez co za produkty niebezpieczne mogą zostać uznane najrozmaitsze przedmioty. Przykładowo produktem niebezpiecznym mogą być m.in. wyroby chemiczne, maszyny, sprzęt elektryczny, pojazdy mechaniczne. Produktem niebezpiecznym może być przykładowo farba do włosów, która może wywołać reakcję alergiczną. Produktem niebezpiecznym mogą być też zabawki czy wyroby medyczne.

Żeby można było dochodzić odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez produkt musi on zostać wytworzony przez producenta w zakresie jego działalności gospodarczej. Trzeba też udowodnić związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem wywołanym przez produkt a szkodą. Odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny może się domagać każdy, kto poniósł szkodę spowodowaną produktem. Zatem nie tylko osoba, która kupiła produkt może żądać odszkodowania, ale także osoba całkowicie postronna i nie mająca nic wspólnego z produktem może domagać się rekompensaty za szkodę, jeżeli znajdzie się w zasięgu oddziaływania produktu i dozna jakiegoś uszczerbku.

Kto ponosi odpowiedzialność za produkt niebezpieczny?

W przypadku produktu niebezpiecznego osób, od których można domagać się odszkodowania jest zazwyczaj kilka, w zależności od sytuacji. Za szkody odpowiada producent, wytwórca materiału, surowca lub części składowej produktu, osoba, która umieszcza na produkcie swoją nazwę, znak towarowy bądź też podaje się za producenta importer. Odpowiedzialność tych podmiotów jest solidarna, co jest bardzo korzystne dla kupującego. Może on wtedy żądać odszkodowania od każdego z tych podmiotów jednocześnie.

Jeżeli nie wiadomo kto jest producentem, a kupujący nie zna wyżej wymienionych osób to odpowiedzialność ponosi ta osoba, od której kupiło się produkt. Czasami zapłaty odszkodowania można domagać się też od osoby trzeciej. Przykładowo możemy mieć do czynienia z sytuacją, w której jakaś osoba bierze leki przez to, że doznała ona rozstroju zdrowia z winy osoby trzeciej. Jeżeli konsekwencją przyjmowania leków będą jakieś skutki uboczne to odpowiedzialność za nie ponoszą nie tylko podmioty wymienione wyżej, ale także ta osoba trzecia, przez którą w ogóle leki trzeba było brać. Odpowiedzialność za produkt niebezpieczny jest zatem odpowiedzialnością bardzo szeroką, a poszkodowany jest w o tyle dobrej sytuacji, że może domagać się naprawienia szkody od wielu osób.

Wymienione wyżej podmioty ponoszą odpowiedzialność zarówno za szkodę na osobie jak i na mieniu. Z tym, że za szkodę na mieniu można domagać się odszkodowania tylko wtedy, gdy przekracza ona 500 euro. Odpowiedzialność za produkt niebezpieczny jest surowym rodzajem odpowiedzialności, opartej na zasadzie ryzyka. Jednak w niektórych przypadkach osoby, które mają obowiązek naprawienia szkody mogą uniknąć odpowiedzialności. Dzieje się tak kiedy:

• producent nie wprowadził produktu do obrotu,
• wprowadzenie produktu do obrotu nastąpiło poza zakresem jego działalności gospodarczej,
• właściwości niebezpieczne produktu ujawniły się po wprowadzeniu go do obrotu, chyba że wynikały one z przyczyny tkwiącej poprzednio w produkcie ,
• nie można było przewidzieć niebezpiecznych właściwości produktu, uwzględniając stan nauki i techniki w chwili wprowadzenia produktu do obrotu, albo gdy właściwości te wynikały z zastosowania przepisów prawa.

Jak długo można dochodzić odszkodowania z tytułu odpowiedzialności za produkt niebezpieczny?

Dochodząc swoich roszczeń odszkodowawczych trzeba też pamiętać o terminach przedawnienia. W przypadku odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny roszczenia odszkodowawcze przedawniają się z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się lub przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. W każdym przypadku roszczenia związane z odpowiedzialnością za produkt niebezpieczny przedawniają się z upływem lat dziesięciu od wprowadzenia produktu do obrotu.

Jako konsument przeczytaj także:
Spłaciłeś wcześniej kredyt lub pożyczkę bankową? Być może teraz bank jest Twoim dłużnikiem!